Horyzonty Przyszłości
i) Wprowadzenie perspektywy studiów nad przyszłością do edukacji i praktyki w zakresie doradztwa zawodowego i planowania kariery
ii) Opracowanie modelu wsparcia metodyczno-dydaktycznego dla szkolnictwa wyższego
w zakresie uzupełniania i doskonalenia procesów kształcenia poprzez adaptację
metodyki foresight
Sieć Badawcza Łukasiewicz – Instytut Technologii Eksploatacji – Koordynator projektu
Politechnika Białostocka
24 miesiące
anna.pajak@itee.radom.pl
20 kwietnia 2019
Obecny, szeroko zakrojony „eksperyment” zdalnej pracy jest również doskonałą okazją do przygotowania się na przyszłość – kiedy automatyzacja poszerzyła rolę pracowników wiedzy, a preferencje młodszych pokoleń wymagają od organizacji zapewnienia możliwości pracy zdalnej.
Według danych z badań firmy Gartner:
Pytanie, czy wszystkie pokolenia pracowników są wyposażone w teleinformatyczne kompetencje i są gotowe na tę zdalną rewolucję?
Źródła:
https://www.gartner.com/smarterwithgartner/with-coronavirus-in-mind-are-you-ready-for-remote-work/
Photo by Andrea Piacquadio from Pexels
3 kwietnia 2020
Foresight nie jest przewidywaniem przyszłości, ale sposobem na „używanie przyszłości” w celu osiągania celów w zmiennym otoczeniu. Przyjmując, że przyszłości nie da się przewidzieć, analizy foresightowe pomagają lepiej się na nią przygotować. Tym samym foresight różni się zasadniczo od prognozowania. Podczas gdy prognozowanie zakłada, że przyszłość jest jedna, próbuje ją odkryć i opisać, foresight przyjmuje, że nie istnieje tylko jedna możliwa przyszłość, nie próbuje jej identyfikować, ale rozważa różne prawdopodobne i pożądane jej wersje.
Analiza przyszłości zawsze wydaje się ekscytująca i ciekawa. Od czego zacząć taką przygodę poznawczą? Warto zapoznać się z kilkoma podstawowymi, interesującymi pojęciami, których używamy w badaniach przyszłości, takimi jak scenariusz, trend, megatrend, dzika karta czy słaby sygnał.
Realizatorzy projektu Horyzonty Przyszłości przygotowali kilka podpowiedzi w zakresie rozumienia tych pojęć, w formie krótkich animacji.
Sprawdź je i rozpocznij swoją przygodę z badaniami przyszłości!
Czym jest scenariusz i czym różni się od prognozowania?
https://biteable.com/watch/prognozowanie-2413167
Jak rozumieć trend i megatrend?
https://biteable.com/watch/trendy-megatrendy-2413144
Czym są „dzikie karty” i „słabe sygnały”?
https://biteable.com/watch/dzikie-karty-2413224
Fot licencja: pexels.com
2 grudnia 2019
Po testowaniu metodyk w grupie ekspertów z zakresu doradztwa zawodowego w Polsce, przyszedł czas na międzynarodowych ekspertów w dziedzinie metodyki foresight! Tym razem naszą metodykę dedykowaną analizie przyszłości zawodów i kompetencji zaprezentowaliśmy na międzynarodowej konferencji poświęconej edukacji w obszarze futures literacy i studiów nad przyszłością w Pizie. Konferencja odbyła się w dniu 26 listopada 2019 r., Zespół Projektu Horyzonty Przyszłości poprowadził jeden z paneli warsztatowych. Metodykę testowaliśmy w dwóch grupach: ekspertów w dziedzinie foresightu z Finlandii, Włoch, Grecji i Hiszpanii oraz interdyscyplinarnej grupie studentów i doktorantów Uniwersytetu w Pizie.
.
7 listopada 2019
Świat zmienia się błyskawicznie. Cyfryzacja, globalizacja i zmiany demograficzne mają głęboki wpływ na nasze życie, naszą kulturę i nasze społeczeństwa. Te i inne megatrendy nieustannie (i szybko) zmieniają sposób, w jaki komunikujemy się z naszymi przyjaciółmi i rodzinami; jak i gdzie działają firmy; jakie towary i usługi konsumujemy; jakie mamy marzenia. Nasza edukacja i zdrowie, podział dochodu, miejsca pracy i sposób, w jaki pracujemy jest szczególnie wrażliwy na te zmiany. Żyjemy w erze transformacji, gdzie zakłócenie jest nową normą.
Angel Gurria
Secretary-General
OECD
Sztuczna inteligencja, blockchain, internet rzeczy – to technologie, które diametralnie zmieniają sposób w jaki żyjemy oraz nasze środowisko pracy. Pomiędzy pracownikami i pracodawcami powstaje nowy typ „kontraktu społecznego” bazujący na celach krótkoterminowych i wzajemnych zobowiązaniach, które zastąpiły stabilne miejsca zatrudnienia oparte na wzajemnym zaufaniu i lojalności. Czwarta rewolucja przemysłowa, to również rewolucja społeczna i kulturowa. Niewątpliwie wiąże się z wieloma zagrożeniami, jednak jak każda rewolucja, oznacza również pojawianie się nowych szans. Raport OECD „Perspektywy zatrudnienia 2019. Przyszłość Pracy” wskazuje na kilka kluczowych trendów w świecie pracy i technologii, które wpłyną na rynki pracy w przyszłości.
Przyszłość pracy w liczbach (grafika, OECD)
Jak twierdzą autorzy raportu, przyszłość pracy będzie w dużej mierze zależała od decyzji politycznych podejmowanych na szczeblu krajowym i międzynarodowym. Odpowiednio prowadzone polityki i instytucje pozwolą na wykorzystanie możliwości, jakie niesie ze sobą cyfryzacja i globalizacja oraz ograniczanie związanego z nimi ryzyka.
Photo by Alex Knight from Pexels
Kluczowym wyzwaniem jest skuteczne przejście do korzystania z nowych możliwości dla pracowników, przemysłu i regionów najbardziej wrażliwych na oddziaływanie megatrendów zmian technologicznych i globalizacji. Wymagać to będzie zarówno od pracodawców jak i pracowników stałego dostosowania się do nowego miejsca pracy, sprawnego i efektywnego uczenia się nowych technologii i sposobów rozwiązywania problemów
Ponieważ roboty, sztuczna inteligencja i cyfrowa transformacja coraz bardziej przenikają świat pracy, a gospodarki na całym świecie stają się bardziej zintegrowane, wiele osób jest zaniepokojonych wpływem tych trendów na liczbę miejsc pracy. Niektórzy malują szczególnie ponury obraz przyszłości, argumentując, że automatyzacja może zniszczyć prawie połowę miejsc pracy w ciągu następnych kilku dekad. Jednak wskaźniki zatrudnienia w większości krajów OECD wykazują tendencję wzrostową. Wynika to z faktu, że miejsca pracy tworzone są w szybszym tempie niż niszczone, a dla wielu osób, które wcześniej były wykluczone z rynku pracy otwierają się większe możliwości uczestnictwa. Przyczyniają się do tego zmiany technologiczne i globalizacja – poprzez obniżanie kosztów produkcji, podnoszenie jakości produktów i otwieranie nowych rynków – z których wszystkie prowadzą do dodatkowego popytu i zwiększenia wydajności, a tym samym do dalszego tworzenia miejsc pracy. Podczas gdy przyszłość może być niepewna, ogromne bezrobocie technologiczne wydaje się mało prawdopodobne.
Kluczowym wyzwaniem jest skuteczne przejście do nowych możliwości dla pracowników, przemysłu i regionów dotkniętych megatrendami zmian technologicznych i globalizacji. Wymagać to będzie także od pracodawców i pracowników dostosowania się w miejscu pracy, przyjmowania i uczenia się nowych technologii i sposobów pracy.
Photo by Daria Obymaha from Pexels
Skuteczna polityka w zakresie rozwijania umiejętności będzie niezbędna, jeśli jednostki mają zminimalizować ryzyko i zmaksymalizować korzyści wynikające ze zmian na rynku pracy. W kontekście zmieniających się potrzeb w zakresie kompetencji uczenie się dorosłych może zapobiec deprecjacji
istniejących umiejętności oraz transferowania siły roboczej do sektorów rozwijających się
Kolejnym wyzwaniem jest gwałtowne starzenie się społeczeństw w wielu krajach. W 2015 r. na każde 100 osób w wieku produkcyjnym przypadało 28 osób w wieku 65 lat i starszych. Przewiduje się, że do 2050 r. stosunek ten podwoi się. W krajach o szybko starzejącej się populacji mogą pojawić się niedobory wykwalifikowanej siły roboczej, ponieważ liczba starszych pracowników przechodzących na emeryturę rośnie w stosunku do liczby młodych ludzi wchodzących na rynek pracy. Dodatkowo we wszystkich krajach OECD udział w szkoleniu osób dorosłych o niskich umiejętnościach jest o 40 punktów procentowych niższy niż w przypadku pracowników o wysokich kwalifikacjach. Podobnie sytuacja przedstawia się w przypadku pracowników, których praca jest obarczona wysokim ryzykiem automatyzacji. Analizy wskazuje, że są oni mniej skłonni do podejmowania dalszej edukacji niż ich koledzy zajmujący stanowiska o niższym ryzyku automatyzacji. Problemem pozostaje także niska jakość szkoleń dla osób dorosłych. Autorzy raportu podkreślają, że systemy uczenia się dorosłych będą musiały zostać wzmocnione i dostosowane do współczesnych potrzeb i realiów, aby zapewnić wszystkim pracownikom, w szczególności tym najbardziej narażonym na nadchodzące zmiany, odpowiednie możliwości przekwalifikowania w trakcie ich kariery zawodowej. Świadomość korzyści płynących ze szkolenia można zwiększyć poprzez kampanie informacyjne i doradztwo zawodowe. Jednak formaty szkoleniowe również muszą stać się bardziej modułowe i elastyczne.
hp
2 października 2019
Za nami kolejne warsztaty zrealizowane w ramach Projektu „Horyzonty Przyszłości”! 28 września 2019 roku członkowie zespołu badawczego Projektu wzięli udział w XXIX Ogólnopolskiej Konferencji Szkoleniowej Doradców Szkolnych i Zawodowych RP w Pruszkowie. Dr Anna Kononiuk przy wsparciu dr Andrzeja Magruka i dr Alicji Gudanowskiej, reprezentujących Wydział Inżynierii Zarządzania Politechniki Białostockiej oraz Anny Pająk z Sieci Badawczej Łukasiewicz – ITeE w Radomiu, poprowadziła warsztaty dotyczące wykorzystania metody scenariuszowej w doradztwie zawodowym.
Warsztaty miały na celu praktyczne zapoznanie grupy odbiorców projektu „Horyzonty Przyszłości” – doradców zawodowych – z częściowymi wynikami wypracowanymi dotychczas w projekcie oraz walidację proponowanej metodyki. Warsztaty obejmowały skróconą analizę STEEPVL, pracę z Kartami Inspiracji oraz podstawy metodyki tworzenia scenariuszy w kontekście przyszłości doradztwa zawodowego.
16 maja 2019
10 maja 2019 r. w Instytucie Technologii Eksploatacji – PIB w Radomiu odbył się pierwszy warsztat metodologiczny w ramach projektu „Horyzonty Przyszłości” – „Przyszłość Pracy i Technologii”.
Celem warsztatu było testowanie i ewaluacja prototypu nowej metodyki typu foresight dedykowanej edukacji i praktyce doradztwa zawodowego w obszarach związanych z analizą trendów oraz wykorzystaniem metod scenariuszowych w tworzeniu wariantowych wizji przyszłości. Metodyka warsztatu skupiała się na projekcji przyszłości rynku pracy w perspektywie czasowej do 2040 roku przez pryzmat czterech możliwych scenariuszy oraz potencjalnych kompetencji istotnych w przyszłości w kontekście konkretnych zawodów.
Na warsztacie spotkało się ponad 30 osób, specjalistów z obszaru doradztwa zawodowego i wsparcia rozwoju kariery, trenerów biznesu, przedstawicieli środowiska akademickiego, władz samorządowych i organizacji pozarządowych. Efektem wspólnej pracy są wnioski dotyczące funkcjonalności narzędzia, potencjału jego wykorzystania w praktyce doradztwa zawodowego i wsparcia rozwoju kariery oraz wyznaczenia kierunków dalszych prac metodycznych w Projekcie.
Zapraszamy do zapoznania się z fotorelacją ze spotkania.
Kolejne warsztaty już w listopadzie w Białymstoku!
29 kwietnia 2019
Z przyjemnością dzielimy się z Państwem wynikami badania jakości oferty edukacyjnej oraz kompetencji istotnych z perspektywy praktyki doradztwa zawodowego w Polsce, przeprowadzonego w pierwszym kwartale 2019 roku, wśród doradców zawodowych oraz osób pracujących w obszarach związanych ze wsparciem i rozwojem kariery.
Badanie obejmowało trzy etapy:
1) Badanie jakości oferty edukacyjnej i oceny kompetencji kadry dydaktycznej z wykorzystaniem zmodyfikowanego modelu Servqual;
2) Ocenę 12 kompetencji w zakresie stopnia ich posiadania oraz przydatności w praktyce doradztwa zawodowego;
3) Realizację wywiadów pogłębionych w zakresie: determinant jakości oferty edukacyjnej i metodyki nauczania, preferowanych cech i funkcjonalności wykorzystywanych narzędzi edukacyjnych oraz przyszłości doradztwa zawodowego w Polsce.
Zakres tematyczny badania obejmował dwa kluczowe obszary:
a) analizę trendów społecznych, ekonomicznych i naukowo-technologicznych oraz ich wpływu na rynek pracy;
b) tworzenie wariantowych ścieżek rozwoju kariery zawodowej.
15 kwietnia 2019
Warsztat otwiera drugi etap realizacji Projektu ukierunkowany na formułowanie obszaru i modelu doskonalenia oferty edukacyjnej w zakresie doradztwa zawodowego w Polsce. W trakcie spotkania przedstawimy Państwu założenia proponowanej metodyki wpisującej się w nurt serious games oraz wspólnie zastanowimy się nad jej potencjałem aplikacyjnym w obszarze doradztwa zawodowego i projektowania kariery.
Warsztat skierowany jest do :
osób zajmujących się doradztwem zawodowym, projektowaniem i wsparciem kariery
pracowników akademickich Biur Karier
pracodawców; specjalistów HR
przedstawicieli środowiska akademickiego
trenerów, praktyków coachingu, specjalistów design-thinking
W ramach warsztatu wprowadzimy Państwa w świat metodyki foresight ukierunkowanej na eksplorację przyszłości i trendów wpływających na rynek pracy.
Wraz z ekspertami 4CF Strategic Foresight zaprosimy Państwa do wzięcia udziału w grze edukacyjnej wpisującej się w nurt serious games, jako odpowiedzi na wyzwania rynku pracy.
Spotkanie zamkniemy dyskusją na temat modelu wsparcia metodyczno-dydaktycznego dla kształcenia w zakresie doradztwa zawodowego oraz ewaluacją.
Zapraszamy Państwa do zgłaszania chęci uczestnictwa w warsztacie do dnia 26 kwietnia. Liczba miejsc jest ograniczona.
15 marca 2019
Ponad 260 respondentów wzięło udział w pierwszym etapie badania jakości oferty edukFFacyjnej oraz oceny kompetencji istotnych z perspektywy pracy w obszarach związanych z doradztwem zawodowym. Dziękujemy Państwu za tak liczny udział w badaniu!
Szczegółowe wnioski z badania przedstawimy w raporcie, który zostanie opublikowany w kwietniu 2019 r. Raport będzie obejmował założenia metodologiczne badania jakości oferty edukacyjnej w dwóch kluczowych obszarach projektu „Horyzonty Przyszłości”: (a) analizy sytuacji na rynku pracy w kontekście trendów naukowo-technologicznych oraz przemian ekonomicznych i społecznych; (b) tworzenia wariantowych ścieżek rozwoju kariery zawodowej; oraz jego wyniki wraz z rekomendacjami dla kolejnych etapów projektu, tj. formułowania obszaru i modelu doskonalenia oferty edukacyjnej w zakresie doradztwa zawodowego w Polsce (Zadanie 2) oraz Opracowania i walidacji narzędzi edukacyjnych i materiałów dydaktycznych (Zadania 3 i 4).
Obecnie realizujemy drugi etap badania obejmujący wywiady pogłębione z reprezentantami kadry naukowo-dydaktycznej oraz praktykami z obszaru doradztwa zawodowego.
Poniżej zamieszczamy listę 12 kompetencji, które zostały poddane ocenie w ramach badania, w kontekście: a) stopnia w jakim respondenci czują się kompetentni w danym obszarze, b) stopnia w jakim kompetencja w danym obszarze jest przydatna w praktyce doradztwa zawodowego.
Obraz: Mirko Grisendi z Pixabay
21 stycznia 2019
Rozpoczęliśmy badanie jakości oferty edukacyjnej oraz oceny kompetencji w ramach pierwszego etapu Projektu „Horyzonty Przyszłości”.
Badanie skierowanie jest do osób związanych zawodowo z obszarami doradztwa zawodowego oraz planowania i rozwoju kariery. Ma na celu poznanie opinii na temat obecnych treści kształcenia i istotności poszczególnych kompetencji w procesie doradczym i edukacyjnym.
Na bazie uzyskanych wyników opracowane zostaną obszary wsparcia metodyczno-dydaktycznego ze szczególnym uwzględnieniem (a) analizy trendów społecznych, ekonomicznych i naukowo-technologicznych i ich wpływu na rynek pracy oraz (b) tworzenia wariantowych ścieżek rozwoju kariery zawodowej. Realizacja poszczególnych etapów projektu ukierunkowana jest na jego końcowy rezultat: stworzenie zestawu narzędzi wspierających procesy doradztwa zawodowego i planowania kariery poprzez wykorzystanie metodyki foresight.
Zapraszamy do wypełnienia kwestionariusza i podzielenia się z nami swoją opinią.
Badanie potrwa do końca lutego 2019 r.
Opracowanie metodyki i testowanie narzędzi
Warsztat walidacyjny – listopad 2019
Badanie
Opracowanie raportu z Badania jakości oferty edukacyjnej
i oceny kompetencji Spotkania z doradcami zawodowymi
i pracownikami Biur Karier
Publikacja raportu z badania
Formułowanie modelu doskonalenia oferty edukacyjnej i rekomendacji – metodyka foresight w doradztwie zawodowym
Kreatywne warsztaty „Przyszłość pracy
i technologii” maj 2019
Opracowanie metodyki Badania jakości oferty edukacyjnej i oceny kompetencji
Przygotowanie, testowanie i walidacja materiałów dydaktycznych
Warsztat walidacyjny – maj 2019
Raport końcowy i Rekomendacje
Konferencja podsumowująca